Egzama Belirtileri Nelerdir? Nasıl Geçer?

Birçoğumuzu etkileyen bir deri rahatsızlığı olan "Egzama nedir? Egzama neden olur?" gibi çok sorulan soruları yanıtlıyoruz!

Kaşıntı, kuruluk, kızarıklık ile kendini gösteren egzama, artık neredeyse herkeste sık sık karşılaştığımız bir cilt rahatsızlığı. Egzama, yetişkinlerde görüldüğü gibi, çocuklarda ve bebeklerde de sık sık görülüyor. Halk arasında yaygın olan bu cilt rahatsızlığı hakkında bilmen gereken her şeyi bir araya getirdik.

Egzama nedir? Egzama neden olur? Egzama belirtileri ve çeşitleri hakkında, hayat kaliteni yükseltmeye yardımcı olacak tüm bu bilgileri, yazımızda bulabilirsin...

1. Egzama nedir?

Egzama, bir diğer adıyla atopik dermatit, kalıtsal ve genetik bileşenlerden büyük ölçüde etkilenen inflamatuar bir cilt rahatsızlığıdır. Her yaşta görülebilen egzama, kronik ya da dönemsel olarak ortaya çıkabilir. Yetişkinlerde görüldüğü gibi, egzama aslında bebekleri de sıkça etkileyen bir cilt rahatsızlığıdır.

Atopik yani egzamalı cilt, yağsız bir cilttir. Egzamalı ciltte kuruluk, kızarıklık, kaşıntı ve kabarcıklar görülür. Ciddi bir hastalık olmamasına rağmen hem kaşıntı hissi hem de görüntü olarak kişiyi rahatsız edebilir. Egzama neden olur ve nasıl geçer, bu konuda en sık soruların başında geliyor.

2. Egzama neden olur?

Egzamanın sebeplerini şu şekilde listeleyebiliriz:

1. Genetik faktörler:

Egzama, kalıtımsal bir rahatsızlıktır. Ailesinde egzama geçmişi olan kişilerde görülme olasılığı daha fazladır. 

2. Yüksek ateşli hastalıklar

Ateşli hastalıklar egzamayı tetikleyebilir. Özellikle çocuklarda ateşli hastalıklar sonrasında egzama belirtileri sık sık gözlemlenir.

3. Cildin enfeksiyon kapması

Cilt enfeksiyon kaptığında da egzama riski altındadır. Herpes virüsü gibi enfeksiyonlarda görülen kaşıntı, kızarıklık gibi belirtiler, beraberinde egzamayı da getirebilir.

4. Besin alerjisi

Vücudun bazı besinlere alerjisi varsa, egzama belirtileri baş gösterebilir. 

5. Kimyasallar

Bazı sabunlar, temizlik ve hijyen amaçlı kullanılan deterjanlar, bulaşık deterjanları egzama riskini arttırabilir. 

3. Egzama belirtileri nelerdir?

Egzamanın, ciltte aşırı kuruluk, pul pul dökülme, kaşıntı, kızarıklık ve cildin kuruluktan çatlaması gibi bir dizi belirtileri vardır. Ancak hepsinden çok dikkat çeken semptom kaşıntıdır.

Belirtiler yaşa bağlı olarak değişebilir: Bebeklerde yanaklarda, karında, kol ve bacak yüzeyinde, çocuklarda da kol ve bacakların kıvrımlarında kendini gösterebilir.

Yetişkinlerde genellikle ellerde, bacaklarda ve ayaklarda ortaya çıkarken, tüm vücudun etkilendiği, şiddetli atopik dermatit de görülebilir. Genellikle de bu kişiler, çocuklukta ve bebeklikte egzama geçmişi olan kişilerdir. 

Egzama belirtilerini listelemek gerekirse:

• Ciltte kuru bölgeler görülür.
• Kabarcıklarla başlar, devamında pul pul dökülmeler görülür.
• Kaşıntı
• Ciltte pul pul dökülme, kabartılar ve döküntü meydana gelir.
• Zaman zaman iltihap eşlik edebilir.
• Saç derisinde kepeklenme görülebilir.
• Ciltte yanma hissi olabilir.

4. Egzama çeşitleri nelerdir? Egzama vücutta nerelerde görülür?

Ciltte kaşıntı, pul pul dökülme ve aşırı kuruluk şeklinde ortaya çıkan egzama çeşitleri ise şöyledir:

El egzaması: El egzaması genellikle kimyasal içeren ürünlerin teması sonucu ortaya çıkabilir. Özellikle kolonya, dezenfektan ve alkol içeren temizleyiciler el egzamasına neden olabilir.

Atopik egzama (Atopik dermatit): Genellikle bebeklikte ortaya çıkan atopik dermatit, bağışıklık sistemi ile alakalıdır. Alerjiye yatkın olan bünyelerde görülür.

Seboreik egzama (Seboreik dermatit - Saç derisi egzaması): Saç derisi egzaması olarak da bilinen bu egzama çeşidi, vücudun yağlı olan bölgelerinde ortaya çıkan seboreik dermatit,  kaşlarda, yanaklarda, burun kenarlarında, sakal altında kızarıklık, pullanma ve döküntü şeklinde kendini gösterir.

Ayak egzaması: Ayakların havasız kalması sebebiyle ortaya çıkabilir ve genellikle ayak mantarı ile karıştırılabilir.

Kontakt egzama: Cilde temas eden ve reaksiyon göstermesine neden olan egzamaya kontakt egzama adı verilir. Parfüm, deterjan, makyaj malzemeleri, temizlik maddeleri, saç boyası, ayakkabı ve metal maddeler ciltteki yağ tabakasına zarar verebilir.

Asteatotik egzama: Genellikle yaşlılarda görülen asteatotik egzama, sık banyo yapılması sonucu ortaya çıkabilir. Bacakların üst kısmında, kollarda ve gövdede çatlaklar şeklide kendini gösterebilir.

Numuler Egzama: Kol, bacak ve ellerde görülen bu egzama çeşitidi, kaşıntılı daire şekillerinde ortaya çıkar. Yetişkinlerde görülür ve vücuttaki bir enfeksiyondan kaynaklanabilir.

Stres egzaması: Egzamanın bir diğer sebebi ise stres faktörüdür. Fazla stresli dönemlerde ciltte kaşıntı, aşırı kuruluk ve pul pul dökülme olarak kendini gösterebilir.

5. Egzama Nasıl Geçer? Tedavisi Nasıl Yapılır?

Yukarıda bahsettiğimiz egzama belirtileri ve egzama çeşitlerinden biri varsa, yapılacak ilk şey bir dermatologa görünmek olmalıdır. Egzamanın kendi kendine geçmesini beklemek veya egzamayı evde tedavi etmeye çalışmak sonuç vermeyebilir.

"Egzama tedavisi nasıl yapılır? Egzama kaşıntısı nasıl geçer?" gibi sorular, egzama hakkında en sık sorulan soruların başında geliyor. Bunun dışında egzama tedavi yöntemlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Cilt bariyerinin onarılması: Cilt bariyerinin onarılması, cildin aşırı nem kaybetmesini engellemek ve daha da fazla kurumasının önüne geçmek için önemlidir. Cilt bariyerini güçlendirecek kremler ve sabunlar cilt doktorları tarafından önerilebilir.

Medikal tedavi: Egzamayı tamamen ortadan kaldıracak bir tedavi bulunmamakla birlikte, cilt doktorlarının önereceği merhemler ile birlikte, ağızdan alınan tedaviler ve fototerapi gibi yöntemler de bulunmaktadır.

Egzama kaşıntısının giderilmesi: Egzama ile ilgili en can sıkıcı konuların başında kaşıntı geliyor. Hayat kalitesini son derece etkileyen egzama kaşıntısını gidermek için kaşıntı giderici ve rahatlatıcı kozmetik kremleri cilt doktorları önerebilirler. Kaşıntının azalmasıyla gece uykusu kalitesinde de artış gözlemlenebilir.

Kronik egzama faktörlerinden kaçınmak: Belirli dönemlerde ortaya çıkan kronik egzamayı tedavi etmek için stresli durumlardan uzak durmak, uyku düzeni gibi faktörlerin gözden geçirilmesi ve bu gibi durumlardan uzaklaşılması önerilebilir.

Yama testi: Eğer egzama alerjik reaksiyonlardan kaynaklanıyorsa, doktorun önerisi ile yama testi yapılabilir. Sırta uygulanan bu testte, kişinin alerjenlere olan tepkisi ölçülür.

Biyopsi: Egzama sebebi için herhangi bir alerjik etken görülmediğinde, başka hangi sağlık sorunun egzamaya neden olduğunun öğrenilebilmesi için biyopsi istenebilir.

6. Egzamaya ne iyi gelir?

Egzamaya ne iyi gelir? sorusu, en sık duyduğumuz sorulardan biri. Günlük hayatta yapılabilecek ufak değişikliklerle, egzamanın verdiği rahatsızlık hissini minimuma indirmek mümkün. Egzamaya iyi gelen 10 adım ise şu şekilde:

1. Çok sıcak su ile yıkanmamak, kısa duşlar almak
2. Nazik temizleyiciler, alkol ve parfüm içermeyen hijyen ürünleri kullanmak
3. Kaşımaktan kaçınmak
4. Sentetik kumaşlardan, yünlerden uzak durmak, pamuklu kıyafetler tercih etmek
5. Düzenli su içmek
6. Stresten uzak durmak
7. Sağlıklı beslenmek
8. Lipid oluşumunu destekleyen, egzamalı ciltler için özel nemlendiriciler kullanmak
9. Evi havalandırmak ve tozdan arındırmak
10. Dermatologun önerilerine uymak

7. Egzama bulaşıcı mıdır?

Egzama bulaşıcı br hastalık değildir. Bebeklikte ortaya çıkan, yetişkinlikte de sık sık görülen egzama, tamamen ciltte oluşan aşırı kuruma ile kendini gösterir. Cilt doktorları bir kişiden diğerine egzama bulaşmadığını belirtmektedirler.

8. Egzama ilaçları nelerdir?

Egzama için hangi ilaçlar kullanılır? sorusunun yanıtını yalnızca cilt doktoru verebilir. Tamamen kişiye ve cildindeki reaksiyonlara göre değişen egzama ilaçları ve egzama tedavisi kesinlikle bir uzman tarafından uygulanmalıdır. Bu tedavide kremler, şampuanlar, sabunlar ve ağız yoluyla alınan ilaçlar yer alabilir.